THÔNG TIN CHI TIẾT
Đông trùng hạ thảo là một loại khuẩn ký sinh trên một phức thể, gồm một loài côn trùng và một loài nấm (tọa khuẩn) họp thành, côn trùng thuộc họ Lân sí mục. Sâu non trông giống con tằm già, dài 3-5cm, lớn 7-10mm, sau khi khô thì bên ngoài có màu vàng kim hoặc màu vàng.
Mình sâu non có vân ngang rõ rệt, gần đầu có nhiều vân vòng nhỏ, toàn thân có 3 đôi chân ở ngực, 4 đôi chân ở bụng, 1 đôi ở đuôi, nhưng chỉ có 4 đôi chân ở bụng là rõ, đầu có chất sừng màu đỏ nâu.
Sau khi sấy khô, sâu non rất giòn dễ gẫy, thịt màu trắng, rắn và có mùi thơm. Phần khuẩn toạ thường dài hơn sâu non, và dài tới 7cm, màu nâu sẫm hoặc nâu, thường ký sinh trên đầu sâu non, phần đầu hơi phình to ra, như hình trụ tròn, dài và thẳng đứng, ngoài có vân dọc nhỏ, khi sấy khô khuẩn tọa dẻo, dai, khó bẻ gẫy, bên trong màu nâu nhạt.
Phần đầu giống hình cái gậy, màu đen tím hơi sẫm, bên ngoài xù xì, có nhiều hạt nhỏ nổi lên gọi là cầu quả, hình trứng, hoặc hình bầu dục tròn. Quan sát dưới kính hiển vi thì thấy mỗi quả cầu bên trong có nhiều tử nang hình dài, mỗi nang tử có nang bào tử cách mô đó là công cụ truyền ty khuẩn cho thế hệ sau. Đỉnh khuẩn tỏa nhọn, không có cầu quả, màu nâu xám hoặc nâu đen.
Chủ trị:
+ Trị ho do hư lao, ho ra máu, ra mồ hôi nhiều, liệt dương, đau mỏi lưng gối, di tinh, người ta cho nó bổ như Nhân sâm.
Liều dùng: 4,5g - 9g.
Kiêng kỵ: Chứng thuộc huyết và Phế có nhiệt thì cấm dùng.
Đơn thuốc kinh nghiệm:
+ Đông trùng thảo 15 con, Vịt già 1 con làm xong sạch sẽ, bỏ lòng ruột, chẻ đôi đầu vịt ra cho Đông trùng thảo vào cột chặt gài đầu vào bụng cho gia vị vào, thêm hột sen, chưng tiềm cho nhừ ăn hết thịt và nước. Trị bồi bổ sau bệnh nặng, sau nhiều lần giao hợp (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
+ Viêm khí quản mãn tính, bồi bổ cho người già, dùng Đông trùng thảo 6g, Khoản đông hoa 4,5g, Tạng bạch bì 6g, Cam thảo 5 phân, Tiểu hồi hương 1 phân sắc uống (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).
Tham khảo:
. Đông trùng hạ thảo được toàn khí của âm dương, cái gọi là trong âm có dương trong dương có âm, một âm một dương cùng làm nguồn gốc cho nhau. Vì thế mà có thể bào hộ được phế ấm, hết ho lao, ích hỏa ở mệnh môn, trị liệt dương, suy nhược sinh dục. Nấu chung với thịt vịt là vị thuốc quý để bổ hư tổn, suy nhược (Trung Dược Học Giảng Nghĩa).
+
